Jak wybrać okna dachowe, które oszczędzają energię? Poradnik dla każdego, kto planuje poddasze.

Artykuł sponsorowany

ABC energooszczędności – parametry, które musisz znać

Aby móc świadomie wybrać energooszczędne okna, należy w pierwszej kolejności zrozumieć, jakie parametry techniczne są najważniejsze. Rynek oferuje wiele wskaźników, ale to jeden z nich ma fundamentalne znaczenie dla efektywności cieplnej całego produktu.

Współczynnik przenikania ciepła Uw

Podstawową i najważniejszą miarą efektywności energetycznej okna dachowego jest współczynnik przenikania ciepła, oznaczany jako Uw (od ang. window). Parametr ten wyrażany jest w watach na metr kwadratowy na kelwin (W/(m2⋅K)) i informuje, ile energii cieplnej ucieka przez całą powierzchnię okna – zarówno przez pakiet szybowy, jak i ramę. Powszechną i kluczową zasadą, którą należy kierować się przy wyborze, jest to, że im niższa wartość Uw, tym okno jest bardziej energooszczędne. 

Wybór okien nie jest już wyłącznie kwestią swobodnego uznania. Zgodnie z obowiązującymi przepisami (Warunki Techniczne 2021), maksymalna dopuszczalna wartość współczynnika przenikania ciepła Uw dla okien dachowych w budynkach mieszkalnych, gdzie temperatura obliczeniowa wynosi co najmniej 16°C, nie może być wyższa niż 1,10 W/(m2⋅K). Jest to wartość minimalna, a dążenie do uzyskania parametrów znacznie lepszych niż te wymagane przez normę jest kluczowe dla osiągnięcia realnych oszczędności na ogrzewaniu.  

Uw vs. Ug – Złudzenie a rzeczywistość

Często podczas przeglądania ofert producenci eksponują inny parametr: współczynnik przenikania ciepła Ug (od ang. glazing), który dotyczy wyłącznie samej szyby. Wartość Ug jest zazwyczaj znacznie niższa niż Uw, co może wprowadzać w błąd i sugerować wyższą energooszczędność, niż faktycznie ma całe okno.

Współczynnik Ug ma zawsze lepsze parametry niż Uw z bardzo prostej przyczyny: rama okienna, nawet ta wykonana z zaawansowanych materiałów i wyposażona w dodatkowe uszczelki, jest słabszym izolatorem termicznym niż nowoczesny pakiet szybowy wypełniony gazem szlachetnym. Stanowi ona swoisty „liniowy mostek termiczny”. Ostateczne straty ciepła następują przez całą konstrukcję okna. Z tego powodu poleganie wyłącznie na wartości Ug jest poważnym błędem. Analiza wartości Ug jest przydatna jedynie do porównywania jakości samych przeszkleń, jednak o faktycznej efektywności cieplnej okna świadczy wyłącznie współczynnik Uw.

Odpowiednio dobrane, nowoczesne okno dachowe może zmniejszyć straty ciepła nawet o ponad 60% w porównaniu do starych, nieszczelnych modeli. Jest to inwestycja, która bezpośrednio przekłada się na oszczędności na rachunkach za ogrzewanie, co jest szczególnie istotne w kontekście stale rosnących cen energii. 

Poniższa tabela przedstawia kluczowe parametry, które pomogą podjąć świadomą decyzję.

Parametr	Definicja	Wymagana wartość (WT 2021)	Idealna wartość	Wpływ na oszczędność
Uw (W/(m2⋅K))	Wskaźnik przenikania ciepła całego okna (szyba + rama).	≤1,1	≤0,8	Decydujący, im niższy, tym mniejsze straty ciepła.
Ug (W/(m2⋅K))	Wskaźnik przenikania ciepła samej szyby.	Nieokreślona	≤0,6	Wskaźnik jakości przeszklenia, zawsze niższy od Uw.
λD (W/(m⋅K))	Współczynnik przewodzenia ciepła materiałów izolacyjnych.	Nieokreślona	jak najniższa	Wpływa na efektywność izolacji (np. wełny mineralnej).

Serce okna – pakiety szybowe i technologie termoizolacyjne

Osiągnięcie niskiej wartości współczynnika Uw jest możliwe dzięki zaawansowanej konstrukcji. Nowoczesne okna dachowe są złożonymi, wielowarstwowymi systemami, w których każdy element ma swoje precyzyjne zadanie, często wykraczające poza samą termoizolację.

Pakiety szybowe i gazy szlachetne

Większa liczba szyb w pakiecie przekłada się na lepszą izolację termiczną i akustyczną. Obecnie standardem rynkowym są okna z pakietem trzyszybowym (dwukomorowym). Natomiast modele superenergooszczędne, dedykowane do budownictwa pasywnego, wyposaża się w pakiety czteroszybowe, które zapewniają jeszcze lepsze parametry. Kluczowym elementem tych pakietów są przestrzenie między szybami, które wypełnia się gazami szlachetnymi, takimi jak argon lub krypton. Będąc cięższymi od powietrza, gazy te mają lepsze właściwości izolacyjne i minimalizują konwekcję cieplną wewnątrz pakietu. 

Ciepłe ramki dystansowe

W tradycyjnych oknach szyby oddzielano aluminiowymi ramkami dystansowymi. Aluminium, będąc dobrym przewodnikiem ciepła, tworzyło mostek termiczny na obwodzie pakietu szybowego, co niwelowało efekt zastosowania energooszczędnych szyb. W nowoczesnych oknach stosuje się tzw. „ciepłe ramki”, wykonane z materiałów o niskim współczynniku przewodzenia ciepła, takich jak tworzywa sztuczne lub stal szlachetna. Ich zastosowanie znacząco podnosi ogólną izolacyjność całego okna.  

Zintegrowana, wielowarstwowa ochrona

Nowoczesne okno dachowe to inżynierskie dzieło, które wykracza poza podstawowe funkcje. Pakiety szybowe są wyposażane w szereg dodatkowych powłok i warstw, które zapewniają komfort, bezpieczeństwo i trwałość. Przykładem są szyby z powłoką niskoemisyjną, która odbija ciepło z powrotem do pomieszczenia, minimalizując jego straty. Wzrost wymagań użytkowników sprawił, że producenci wprowadzili pakiety o zwiększonej funkcjonalności, takie jak: 

• Szyby laminowane w klasie antywłamaniowej P2A: w przypadku stłuczenia, fragmenty szkła pozostają przyklejone do folii, co zwiększa bezpieczeństwo domowników i utrudnia włamanie.  
• Powłoki łatwozmywalne: znacznie ułatwiają utrzymanie okna w czystości, minimalizując przyleganie brudu. 
• Szyby wygłuszające hałas: redukują natężenie dźwięków z zewnątrz, w tym odgłosy spadającego deszczu, co jest szczególnie cenne w sypialniach i pokojach dziecięcych. 

Inwestycja w zaawansowany pakiet szybowy to zatem inwestycja nie tylko w oszczędność energii, ale także w bezpieczeństwo, ciszę, wygodę użytkowania i estetykę, co podnosi standard życia na poddaszu. Wiodący producenci, tacy jak FAKRO czy VELUX, oferują szeroki wybór pakietów dostosowanych do konkretnych potrzeb, np. FAKRO U6 (superenergooszczędny) czy FTT U8 Thermo (pasywny).  

Materiał i konstrukcja – wybierz okno idealnie dopasowane

Wybór materiału, z którego wykonana jest rama okna, ma istotne znaczenie dla jego funkcjonalności, estetyki i trwałości. Najpopularniejsze rozwiązania to okna drewniane, PVC oraz ich hybrydowe połączenie.

Okna drewniane

Okna dachowe wykonane z drewna, najczęściej z sosny, są cenione za swój naturalny, klasyczny wygląd, który doskonale komponuje się z różnymi stylami wnętrz. Drewno ma naturalnie dobre właściwości izolacyjne i jest materiałem ekologicznym. Wymagają one jednak regularnej konserwacji, w tym lakierowania lub impregnowania, co może być uciążliwe. Są też bardziej wrażliwe na wilgoć, dlatego nie są zalecane do pomieszczeń o podwyższonej wilgotności, takich jak kuchnie czy łazienki. 

Okna PCV (plastikowe)

Okna wykonane z wielokomorowych profili PVC są popularnym wyborem ze względu na ich wysoką odporność na wilgoć i łatwość w konserwacji – do ich czyszczenia wystarczy woda z detergentem. Są również tańsze niż okna drewniane, co jest często kluczowym czynnikiem dla klientów z ograniczonym budżetem. Należy jednak pamiętać, że okna PCV mogą mieć nieco gorsze właściwości izolacyjne niż ich drewniane odpowiedniki.  

Okna drewniano-poliuretanowe (hybrydowe)

Producenci zauważyli, że wybór tradycyjnego materiału jest często kompromisem między estetyką a praktycznością. W odpowiedzi na te potrzeby powstały okna drewniano-poliuretanowe, które łączą zalety obu rozwiązań. Ich rdzeń wykonany jest z drewna, które zapewnia świetne parametry izolacyjne, a całość pokryta jest ciśnieniowo i termicznie modyfikowaną warstwą poliuretanu. To rozwiązanie zapewnia wyjątkową odporność na wilgoć i czynniki zewnętrzne, sprawiając, że okna nie żółkną i nie wymagają konserwacji przez lata. Dzięki temu są idealnym rozwiązaniem do pomieszczeń o podwyższonej wilgotności, takich jak łazienki, zachowując jednocześnie wysoką efektywność energetyczną.

Materiał	Zalety	Wady	Rekomendowane zastosowanie
Drewno	Naturalna estetyka, dobre właściwości izolacyjne.	Wymagają regularnej konserwacji, droższe, wrażliwe na wilgoć.	Sypialnie, gabinety, pokoje o standardowej wilgotności.
PCV	Odporność na wilgoć, łatwa konserwacja, niska cena.	Mogą mieć gorsze właściwości izolacyjne, mniejsza różnorodność estetyczna.	Pomieszczenia o podwyższonej wilgotności, gdzie cena jest priorytetem.
Drewniano-poliuretanowe	Trwałość i odporność na wilgoć, nie wymagają konserwacji, świetne parametry izolacyjne.	Wyższa cena.	Kuchnie, łazienki, domy energooszczędne i pasywne.

Montaż – klucz do pełnego potencjału okna

Nawet najlepsze i najdroższe okno o doskonałych parametrach technicznych będzie działać nieefektywnie, jeśli zostanie źle zamontowane. Prawidłowy montaż jest równie ważny, jak sam wybór produktu, a prace powinny być powierzone doświadczonemu dekarzowi. 

Kwestia montażu ma charakter strategiczny. Błędne wykonanie prowadzi do powstania tzw. mostków termicznych, czyli miejsc, przez które ciepło ucieka z dużą prędkością. Zjawisko to niweluje wszelkie zalety wysokiej jakości okna i prowadzi do zwiększonych strat energii. Co więcej, nieprawidłowe wykończenie wnęki okiennej (szpalety) i brak cyrkulacji powietrza mogą skutkować skraplaniem się pary wodnej na powierzchni okna, co sprzyja rozwojowi grzyba i pleśni, mających negatywny wpływ na zdrowie mieszkańców. 

Prawidłowy montaż powinien uwzględniać:

• Dopasowanie do krokwi: Przed zakupem należy wziąć pod uwagę rozstaw krokwi, aby montaż był szybki i stabilny. W przypadku, gdy okno jest za wąskie, montuje się je na łatach montażowych, a w przypadku zbyt szerokiego – na specjalnej belce przenoszącej obciążenie, zwanej wymianem.
• Izolacja i paroizolacja: Okno musi być „otulone” materiałem izolacyjnym, a jego izolacja powinna być połączona w sposób ciągły z izolacją dachu. Równie istotne jest zastosowanie szczelnej paroizolacji od strony wnętrza budynku. 
• Wykończenie wnęki okiennej: Wnęka powinna być wykończona w specyficzny sposób: dolna krawędź prostopadle do podłogi, a górna równolegle. Taki układ zapewnia swobodną cyrkulację powietrza, zapobiegając kondensacji, oraz równomierne rozproszenie światła wpadającego do pomieszczenia.    

Podsumowując, wybór okna to tylko połowa sukcesu. Równie kluczowe jest to, aby profesjonalny dekarz przeprowadził montaż zgodnie z najlepszymi praktykami, zapewniając ciągłość izolacji i prawidłowe wykończenie, co gwarantuje pełne wykorzystanie energooszczędnego potencjału okna.

Dodatki, które chronią i oszczędzają

Efektywność energetyczną okien dachowych można znacznie zwiększyć poprzez zastosowanie odpowiednich akcesoriów. Ich rola jest szczególnie istotna w walce z przegrzewaniem poddasza w okresie letnim, a także w zwiększaniu komfortu użytkowania i bezpieczeństwa.

Markizy zewnętrzne – strażnicy letniego komfortu

Wbrew intuicji, najlepszą ochronę przed upałem zapewniają akcesoria montowane na zewnątrz okna, czyli markizy. Ich działanie polega na rozpraszaniu promieni słonecznych, zanim te dotrą do powierzchni szyby i ją nagrzeją. W efekcie, markizy są nawet ośmiokrotnie skuteczniejsze w ochronie przed nagrzewaniem niż rolety wewnętrzne. W upalne dni potrafią obniżyć temperaturę na poddaszu nawet o 4°C, zatrzymując od 76% do 80% energii słonecznej. Markizy wykonane są z częściowo przeźroczystej siateczki, dzięki czemu zacieniają wnętrze, ale nie zaciemniają go całkowicie, co pozwala na zachowanie widoczności na zewnątrz. 

Rolety wewnętrzne i systemy sterowania

Rolety wewnętrzne to świetne uzupełnienie markiz. Pozwalają na pełną kontrolę ilości światła w pomieszczeniu oraz zapewniają prywatność. Rolety i markizy są dostępne w różnych systemach sterowania:

• Ręczne: Najprostsze i najtańsze rozwiązanie, obsługiwane za pomocą specjalnego drążka teleskopowego.   
• Elektryczne: Wymagają podłączenia do instalacji elektrycznej.
• Solarne: Posiadają wbudowany akumulator zasilany energią słoneczną, co eliminuje konieczność kłucia ścian i prowadzenia okablowania. To wygodne i ekologiczne rozwiązanie.   

Wiele nowoczesnych systemów, takich jak Z-Wave, jest kompatybilnych z rozwiązaniami inteligentnego domu. Pozwala to na sterowanie oknami i akcesoriami za pomocą pilota, panelu naściennego, a nawet smartfona.  

Finansowanie – jak zyskać dotacje na wymianę okien?

Wysokiej jakości, energooszczędne okna to inwestycja, która może być droższa na etapie zakupu. Jednakże, oszczędności na ogrzewaniu są długofalowo znaczne i stanowią strategiczną korzyść. Ponadto, istnieje możliwość skorzystania z programów dofinansowania, które znacznie obniżają początkowe koszty.

Program „Czyste Powietrze”

Jest to rządowa inicjatywa, która ma na celu walkę ze smogiem i poprawę efektywności energetycznej budynków. W ramach programu właściciele i współwłaściciele domów jednorodzinnych mogą ubiegać się o dotacje na termomodernizację, w tym na wymianę starych, nieszczelnych okien na nowe, energooszczędne modele.  

Program przewiduje trzy poziomy dofinansowania, które są uzależnione od dochodów gospodarstwa domowego:

• Poziom podstawowy: do 40% kosztów kwalifikowanych.
• Poziom podwyższony: do 70% kosztów kwalifikowanych.
• Najwyższy poziom: do 100% kosztów kwalifikowanych.   

Wiele energooszczędnych okien od wiodących producentów, np. wszystkie 3-szybowe okna VELUX, spełniają wymogi programu, co pozwala na znaczne obniżenie kosztów inwestycji. Połączenie zakupu okien o wysokich parametrach z dotacją z programu zmienia kalkulację finansową, czyniąc droższą, ale efektywniejszą opcję, dostępną i opłacalną.  

Ulga termomodernizacyjna

Dodatkowym wsparciem jest ulga termomodernizacyjna, która pozwala na odliczenie wydatków na termomodernizację od podstawy opodatkowania. Obejmuje ona koszty materiałów i usług związanych z wymianą okien, co dodatkowo zachęca do podjęcia inwestycji. 

Przykładowe modele – przegląd oferty w sklepie oknadachowe.info.pl

Aby ułatwić podjęcie decyzji, przygotowano przegląd wybranych modeli energooszczędnych okien dachowych, które cieszą się uznaniem na rynku i są dostępne w ofercie renomowanego sklepu oknadachowe.info.pl. Oferta sklepu jest szeroka i obejmuje produkty od wiodących producentów.

• FAKRO FTT U8 Thermo: Uznawane za jedno z najcieplejszych okien dachowych na rynku, FAKRO FTT U8 Thermo jest flagowym modelem przeznaczonym do budownictwa pasywnego. Posiada rekordowo niski współczynnik Uw = 0,58 W/(m2⋅K) i jest wyposażone w pasywny pakiet czteroszybowy, wypełniony kryptonem. Stanowi idealne rozwiązanie dla tych, którzy chcą osiągnąć najwyższy poziom energooszczędności.  
• FAKRO FTT U6: Ten model oferuje doskonały kompromis między ceną a energooszczędnością. Jego współczynnik Uw wynosi 0,80 W/(m2⋅K), co w połączeniu z pakietem trzyszybowym sprawia, że jest to solidny i wydajny wybór dla domów energooszczędnych. 
• FAKRO FTP-V U4: To popularne okno obrotowe, które spełnia wymogi norm energetycznych. Z pakietem trzyszybowym i ramą drewnianą, jest to uniwersalny wybór do wielu zastosowań.    
• FAKRO PTP-V U5: To propozycja dla osób poszukujących okien o wysokiej odporności na wilgoć. Wykonane z wielokomorowych profili PVC, okno PTP-V U5 jest idealne do kuchni i łazienek. Posiada pakiet szybowy U5 o współczynniku Ug = 0,5 W/(m2⋅K).   

Sklep oknadachowe.info.pl oferuje szeroki wybór tych oraz innych modeli od najlepszych producentów, zapewniając profesjonalne doradztwo i pomoc w wyborze idealnego rozwiązania.

Podsumowanie i lista kontrolna

Wybór energooszczędnych okien dachowych to proces, który wymaga uwagi na wielu płaszczyznach – od parametrów technicznych, przez materiał i funkcjonalność, po profesjonalny montaż. To jednak strategiczna decyzja, która zwraca się przez lata w postaci niższych rachunków za ogrzewanie i podniesienia wartości nieruchomości. Świadomy wybór okien ma również pozytywny wpływ na zdrowie domowników, chroniąc przed wilgocią, pleśnią i grzybem.

Aby upewnić się, że podjęto najlepszą decyzję, przedstawiono listę kontrolną, którą warto zweryfikować przed ostatecznym zakupem:

1. Analiza parametrów: Upewnij się, że okno spełnia normę Uw≤1,1W/(m2⋅K), a najlepiej ma wartość znacznie niższą. Zawsze porównuj Uw, a nie tylko Ug.
2. Pakiet szybowy: Wybierz pakiet szybowy dostosowany do potrzeb. Standardem jest pakiet trzyszybowy, a do domów pasywnych – czteryszybowy, wypełniony kryptonem. Zwróć uwagę na dodatkowe funkcje, takie jak laminowanie antywłamaniowe czy wygłuszanie hałasu.
3. Materiał ramy: Zastanów się nad materiałem ramy (drewno, PCV, czy drewniano-poliuretanowe) w kontekście warunków panujących w danym pomieszczeniu.
4. Akcesoria: Pamiętaj, że markizy zewnętrzne są najskuteczniejszym sposobem na walkę z letnim przegrzewaniem poddasza. Rozważ również instalację rolet wewnętrznych i systemów inteligentnego sterowania.
5. Montaż: Zawsze powierz montaż okna profesjonalnemu dekarzowi, który zadba o prawidłową izolację, paroizolację i wykończenie wnęki okiennej.
6. Finansowanie: Sprawdź, czy możesz skorzystać z programów dofinansowania, takich jak „Czyste Powietrze” lub ulgi termomodernizacyjnej, aby znacznie obniżyć początkowe koszty inwestycji.

Podejmując świadomą decyzję, inwestuje się nie tylko w energooszczędność, ale także w komfort, bezpieczeństwo i przyszłość swojego domu. Zachęca się do skorzystania z profesjonalnego doradztwa i szerokiej oferty dostępnej w sklepie oknadachowe.info.pl, aby znaleźć idealne okno dla swojego poddasza.